Een paar foto’s uit mijn monochrome foto-serie “De atmosferische lichtval van Joseph Cuypers” zijn afgebeeld in het boek over De Nieuwe Bavo te Haarlem, Ad orientem (gericht op het Oosten), geschreven door Bernadette van Hellenberg Hubar.

Over het boek

Voor het eerst sinds ruim een eeuw stond de kathedrale basiliek van Haarlem, beter bekend als de Nieuwe Bavo, van binnen en buiten in de steigers. Tijdens de restauratie was er alle gelegenheid om dit ontwerp van Joseph Cuypers (1861-1949) – zoon van Pierre Cuypers – van dichtbij te onderzoeken. Dat leidde tot ontdekkingen die het aanzien van de kathedraal hebben veranderd.

Wat te denken van het herstel van de polychromie aan de buitenkant van traptorens, topgevels en bouwsculptuur die in Nederland zonder weerga is. Of van de blauwe voegen in het interieur en de rijk versierde terracotta’s binnen en buiten. Door de reparatie en de uitbreiding van het glas-in-lood kwam de bijzondere visie van de architect op het licht in deze kerk aan de oppervlakte.

Weinig andere vakbroeders waren zo bewust bezig om de atmosfeer van het Hollandse landschap naar binnen te halen. Maar ook een fenomeen dat al vanaf het ontstaan van de kathedraal zichtbaar was, maar niettemin vrijwel onopgemerkt bleef, kon dankzij de steigers minutieus onderzocht worden: het onvoltooide karakter van de Nieuwe Bavo. Achter dit gesamtkunstwerk gaat een fascinerend programma schuil. Samengevat in de titel Ad orientem (Gericht op het oosten) behelst dit ruim twintig eeuwen cultuur. In dit boek wordt dat rijk geïllustreerd over het voetlicht gebracht.